Boek: De goddeloze graaf – Margreet Hofland
Recensie: Marjo
Categorie: literaire romans —-
Blijkbaar was de achttiende eeuw een vruchtbare periode voor avonturiers en charlatans. Als het dat tenminste waren!
In dit boek komen ook betwiste figuren als de graaf van Saint-Germain, de comtesse de la Motte en arts en astroloog Franz Mesmer voorbij, maar de hoofdpersoon is Alessandro Cagliostro, geneesheer, alchemist en vrijmetselaar.
Net als Mesmer kon hij waarschijnlijk zijn patiënten hypnotiseren, het zou tenminste een verklaring zijn voor wat hij deed: mensen genezen door handoplegging.
Het verhaal begint bij zijn geboorte, in 1748. Zijn moeder bevond zich op een schip dat naar Trebizonde (Trabzon, in Turkije) voer. Despina was daarvandaan weggevlucht omdat haar vader haar wilde uithuwelijken, niet wetend dat ze al snel verliefd zou worden op een Maltezer ridder. Deze man, de grootmeester van Malta, kon niet met haar trouwen, al had hij gewild, hij had een gelofte afgelegd. De naam van de boreling is dan Acharat. Een bijzondere jeugd staat hem te wachten, zijn opvoeding vindt deels plaats in Mekka, deels in Egypte. Daar raakt hij in de ban van Toth, de Egyptische god van de maan, de magie, de kalender, de schrijfkunst en de wijsheid.
Als hij vijftien jaar oud is spreekt hij zes talen, en is bedreven in plant- en natuurkunde, als ook in medicijnen. Ook de alchemie boeit hem.
De vraag die hem vooral bezighoudt is: wie is mijn vader?
Als hij het antwoord heeft, verandert zijn naam: Als Alessandro Cagliostro wacht hem een woelig leven, hij reist wat af: Rome, Parijs, Londen, Brussel, zelfs Maastricht en Den Haag doet hij aan! In gezelschap van zijn vrouw Serafina Feliciani wordt hij overal gastvrij onthaald. Beroemde mensen als Paus Clemente XIII, Catharina de Grote heten hem welkom, en vrijwel overal wordt hij geïntroduceerd bij de loges der vrijmetselarij.
Cagliostro heeft een missie: hij wil de mensen laten inzien dat de verschillende religies gebaseerd zijn op een en dezelfde God; dat man en vrouw gelijk zijn. Hij zet zijn genezende gave daarbij vrijelijk in, zonder winstbejag. Helaas, zoals dat zo vaak gaat, heeft hij ook tegenstanders, vooral in de katholieke kerk. Zijn leven eindigt in 1795, in San Leo, een fort in Noord-Italië.
In een nawoord vertelt Margreet Hofland dat zij zich gebaseerd heeft op het verhaal van Cagliostro zelf. Niet op dat van bijvoorbeeld Goethe, die negatief over hem schreef: hij liet onderzoeken wie deze graaf was en kwam tot de conclusie dat Cagliostro zijn hele leven, inclusief naam, verzonnen had.
Wat de waarheid is?
Wie zal het weten…
Deze roman vertelt een aannemelijk verhaal. Het getuigt van alleen maar goede bedoelingen van de graaf. Het leest in ieder geval als een trein, en wie de man ook geweest is, het kan geen kwaad te geloven in de man zoals die hier afgeschilderd wordt.
Margreet Hofland is schrijver bij de uitgeverijen Magonia en In de Knipscheer en journalist bij weekkrant Den Haag Centraal. Ze schreef vier historische romans. Er zal veel werk hebben gezeten in het napluizen van de achtergrond van dit verhaal maar het resultaat mag er zijn!
ISBN 9789492241542 | Paperback | 316 pagina’s | Uitgeverij Magonia | maart 2023